به نقل از «ایسنا»

تاریخ بیهقی، گنجینه‌ای ارزشمند دانسته‌های فرهنگی، جغرافیایی و سیاسی است

تاریخ انتشار: ۱ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۴۹۱۱۰

ایسنا/خراسان رضوی قائم مقام وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در امور بین‌الملل، گفت: تاریخ بیهقی، گنجینه‌ای ارزشمند از امثال و حکم و پند و دانسته‌های فرهنگی، جغرافیایی و سیاسی است.

دکتر وحید حدادی اصل، یکم آبان ماه هم‌زمان با روز ملّی بزرگداشت بیهقی با ارسال پیامی برای همایش بین‌المللی که به این مناسبت در زادگاهش سبزوار برپا شد، افزود: از دیرباز تاکنون، بیهق، اندیشمندان، فرهیختگان و دانشمندانی بزرگ و توانا پرورانده است، اندیشمندان و فرهیختگانی که موجبِ سربلندی و افتخارآفرینی زادگاه خود سبزوار و سرزمین پهناور و فرهنگ‌باور خراسان و ایران شده‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی همچنین خاطرنشان کرد: اندیشمندانی مانند ابوالفضل بیهقی نویسنده تاریخ بیهقی، ابوالحسن علی بن زید بیهقی نویسنده تاریخ بیهق، عطاالملک جوینی نویسنده تاریخ جهانگشای جوینی، ملاحسین واعظ کاشفی سبزواری نویسنده روضه الشهدا و انوار سهیلی، حکیم اسرار سبزواری فیلسوف بزرگ شرق و از میان معاصران دکتر علی شریعتی نویسنده بزرگ انقلاب، آیت‌الله سید عبدالعلی سبزواری مجتهد و عالم بزرگ دینی، استاد حمید سبزواری شاعر بزرگ انقلاب و سروده‌های انقلابی و زنده یاد دکتر سید محمد علوی مقدم چهره ماندگار ادبیات و استاد برجسته دانشگاه و بسیاری دیگر در زمره این مفاخر هستند.

در ادامه پیام قائم مقام وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در امور بین‌الملل و رییس مرکز همکاری‌های علمی بین‌المللی آمده است؛ در این میان ابوالفضل محمدبن حسین بیهقی دبیر، پدر نثر فارسی، یکی از پرآوازه‌ترین نویسندگانی است که بیهق، خراسان و تمام ایران به او می‌بالند.

وی در ادامه گفت: بیهقی گزارشگر حقیقت است و تاریخ بیهقی نمونه‌ای کم مانند از بهترین و کامل‌ترین تاریخ‌ها است که می‌توان نگاشت، روش تاریخ‌نویسی بیهقی بر پایه‌ شیوه‌ دقیق علمی، حقیقت‌جویی و بهره گرفتن از معیار خردمندی رویدادها استوار شده است و بیهقی در سنجش نیک و بد و رفتار شایست و ناشایستِ حاکمان روزگار، هیچ واهمه‌ای به خود راه نمی‌دهد.

در بخش پایانی این پیام آمده است: تاریخ بیهقی، گنجینه‌ای ارزشمند از امثال و حکم و پند و دانسته‌های فرهنگی، جغرافیایی و سیاسی است، نثر تاریخ بیهقی، نمونه‌ای عالی از متن‌های ادبی و در دوره‌ی معاصر نیز آموزه‌های فرهنگیِ برگرفته شده از تاریخ بیهقی و جهان‌بینی ابوالفضل بیهقی، سخت درخور توجه است.

همایش بیهقی ارتقابخش دیپلماسی فرهنگی منطقه

معاون استاندار و فرماندار ویژه سبزوار در همایش بین‌المللی بزرگداشت ابوالفضل بیهقی گفت: این همایش بزرگ، دیپلماسی فرهنگی در منطقه و بین کشورهای فارسی زبان را ارتقا بخشیده است.

حسین ابراهیمی کردیانی افزود: همایش‌های علمی و ادبی از نوع همایش بیهقی منجر به رونق تبادلات فرهنگی و زبان و ادبیات فارسی بین کشورهای منطقه و همسایه می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: دانشگاه حکیم سبزواری از طریق تعاملات علمی با دانشگاه‌های مختلف در خارج کشور علاوه بر ارتقای دانش در توسعه زبان و ادبیات فارسی نقش آفرین است.

مهیار علوی مقدم، دبیر همایش بین‌المللی بزرگداشت ابوالفضل بیهقی نیز گفت: دوازدهمین همایش بین‌المللی بزرگداشت ابوالفضل بیهقی و بازشناخت نثر فارسی با هدف آگاه کردن دانشجویان و دانش پژوهان با فرهنگ، اندیشه و زبان غنی فارسی برگزار شد.

وی افزود: در این همایش هفت نشست علمی و تخصصی در زمینه‌های جایگاه تاریخ بیهقی و نثر فارسی در ایران و جهان، پژوهش‌های روایت شناسی و داستان‌پردازی در تاریخ بیهقی، پژوهش‌های زیباشناسی و مطالعات نقد ادبی تاریخ بیهقی، تاریخ و تاریخ‌نگاری در تاریخ بیهقی، مطالعات حقوقی تاریخ بیهقی، اندیشه‌های سیاسی در تاریخ بیهقی، مطالعات میان‌رشته‌ای تاریخ بیهقی و نثر فارسی برگزار شده است.

در این همایش پژوهشگرانی از کشورهای ایران، افغانستان، پاکستان، هندوستان و بنگلادش به ایراد سخن پرداختند، افتتاح نخستین نگارخانه روستایی و ارائه گزارش برپایی موزه نثر فارسی از دیگر برنامه‌های همایش بین‌المللی بزرگداشت ابوالفضل بیهقی در سبزوار بود.

دوازدهمین همایش بین‌المللی بزرگداشت ابوالفضل بیهقی هم‌زمان با اول آبانماه روز ملّی بزرگداشت بیهقی به میزبانی دانشگاه حکیم سبزواری با حضور مسئولان، استادان، محققان و دانشجویان برگزار شد.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی شهرستانها تاریخ بیهقی قائم مقام وزیر علوم خبرهای شهرستان سبزوار تاریخ بیهقی نثر فارسی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۴۹۱۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رئالیسم سیاسی چیست؟

  عصر ایران - رئالیسم سیاسی (political realism) احتمالا قدیمی‌ترین نظریه دربارۀ سیاست بین‌الملل است. پیشینۀ این نظریه را می‌توان در شرح توکیدیدس (thuchydides) دربارۀ جنگ‌های پلوپونزی و نوشتۀ کلاسیک شون تسه (sun tzu) متفکر چین باستان مشاهده کرد.

  جنگ‌های پلوپونزی به مجموعه جنگ‌هایی گفته می‌شود که از 431 تا 403 پیش از میلاد بین اسپارت و آتن وجود داشت. نوشتۀ کلاسیک شون تسه نیز "هنر جنگ" نام دارد که دربارۀ راهبردها یا استراتژی‌های جنگی است. این کتاب تقریبا همزمان با شرح توکیدیدس دربارۀ جنگ‌های پلوپونزی (یا پلوپونز) نوشته شده است.

  از دیگر چهره‌های برجسته در سنت رئالیسم سیاسی می‌توان به ماکیاولی و توماس هابز اشاره کرد. با این حال رئالیسم فقط در قرن بیستم، با انگیزه‌های برآمده از دو جنگ جهانی، به صورت چشم‌انداز مسلط سیاست بین‌الملل درآمد.

  در حالی که ایده‌آلیسم تاکید دارد که "اخلاق" باید راهنمای روابط بین‌الملل باشد، رئالیسم بر پایۀ تاکید بر "سیاست قدرت" و پیگیری "منافع ملی" بنا نهاده شده است. فرض بنیادی رئالیسم این است که "دولت" بازیگر اصلی صحنۀ بین‌المللی یا جهانی است، و چون حکمران است، می‌تواند به صورت واحدی خودمختار عمل کند.

  افزون بر این، پیدایش ناسیونالیسم و ظهور دولت-ملت جدید، دولت را به اجتماع سیاسی همبسته‌ای تبدیل می‌کند که در آن سایر وفاداری‌ها و بستگی‌ها تابع وفاداری به ملت است.

  اندیشمندان رئالیست، مانند تی.اچ.کار و هانس مورگنتا، دربارۀ باور ایده‌آلیستی به "اینترناسیونالیسم" و هماهنگی طبیعی به "جامعۀ جهانی"، موضعی انتقادی داشته‌اند. تی.اچ.کار معتقد بود که ایمان ساده‌لوحانه به "حقوق بین‌الملل" و "امنیت جمعی" در دورۀ میان دو جنگ جهانی، سیاستمداران اروپایی و آمریکایی را از شناخت توسعه‌طلبی آلمان و اقدام برای جلوگیری از آن بازداشت.

  در مقابل، رئالیست‌ها بر این موضوع تاکید دارند که چون اقتداری بالاتر از دولت حکمران وجود ندارد، سیاست بین‌الملل در شرایط "وضع طبیعی" عمل می‌کند و به همین علت دستخوش آنارشی است نه هماهنگی.

  از این منظر، دولت‌ها در جهان مثل "افراد" هستند در جامعه‌ای فاقد دولت. در چنین جامعه‌ای، هیچ منبع اقتدار مشروعی وجود ندارد که بتواند افراد را از تعرض احتمالی به حقوق یکدیگر بازدارد. در جهان واقع نیز عملا چنین منبع اقتداری وجود ندارد.

 اگرچه تشکیل سازمان ملل اقدامی در راستای نقض این توصیف رئالیستی از سیاست بین‌الملل بوده، ولی ناکارآمدی این سازمان در جلوگیری از نقض حقوق بین‌الملل از سوی یک دولت، دال بر این است که توصیف رئالیست‌ها از وجود نوعی آنارشیسم در عرصۀ روابط بین‌الملل کاملا هم بیراه نیست.

  با این حال می‌توان مواردی را هم مثال زد که شورای امنیت سازمان ملل موفق شده به عنوان یک منبع مشروع اقتدار، مانع نقض حقوق یک دولت از سوی دولتی دیگر شود؛ و یا دولتی را از نقض حقوق ملت تحت حکمرانی‌اش بازدارد. بیرون راندن ارتش عراق از کویت در جنگ اول خلیج فارس و نیز ساقط کردن حکومت معمر قذافی برای ممانعت از کشتار مردم لیبی، هر دو با مجوز شورای امنیت سازمان ملل صورت گرفت.

  بنابراین در چنین مواردی، شورای امنیت سازمان ملل مظهر "اقتداری بالاتر از دولت حکمران" است و مانع از پیدایش تام و تمام "وضع طبیعی" در عرصۀ روابط بین‌الملل می‌شود.

  در مجموع به نظر می‌رسد سازمان ملل متحد، وضعیتی مابین توصیفات و انتظارات رئالیست‌ها و ایده‌آلیست‌ها از روابط بین‌الملل ایجاد کرده است. یعنی مانع تحقق کامل توصیفات رئالیست‌ها بوده، ولی انتظارات رئالیست‌ها را چنانکه باید برآورده نکرده است.

  به هر حال مطابق نگرش رئالیسم سیاسی، نظام بین‌المللیِ آنارشیک، نظامی است که در آن هر دولتی مجبور است به خود کمک کند و به منافع ملی خود، که اساسا موجب بقای دولت و دفاع از سرزمین تعریف می‌شود، ارجحیت دهد.

  به همین دلیل است که رئالیست‌ها بر نقش قدرت در مسائل بین‌المللی چنین تاکید شدیدی دارند و می‌خواهند قدرت را بر اساس آمادگی نظامی یا نیروی نظامی‌اش بشناسند.

  البته آنارشی بین‌المللی به معنای درگیری بی‌امان و جنگ بی‌پایان نیست. رئالیست‌ها تاکید دارند که الگوی "درگیری و همکاری" عمدتا با نیازمندی‌های "توازن قوا" هماهنگ است.

این دیدگاه که در پی ایجاد امنیت ملی است، اذعان می‌کند که دولت‌ها وارد اتحادهایی می‌شوند که اگر در برابر یکدیگر به حالت توازن درآیند، ممکن است در بلندمدت صلح و ثبات بین‌المللی را تضمین کنند. اما اگر توازن قدرت به هم ریزد، نتیجۀ احتمالی جنگ است.  

دربارۀ نسبت رئالیسم با "وضع طبیعی" باید این نکتۀ را متذکر شد که رئالیست‌ها معتقدند "نظم بین‌المللی" همان "وضع طبیعی" کلاسیک نیست، زیرا قدرت و ثروت و سایر منابع در میان دولت‌ها به طور برابر توزیع نشده است.

  در واقع بازیگران اصلی به طور سنتی با موقعیت "قدرت‌های بزرگ" هماهنگ شده‌اند. سلسله‌مراتب برآمده از دولت‌ها، که حاصل این وضع است، تا حدی نظمی را به نظام بین‌المللی تحمیل می‌کند، و کنترلی را نشان می‌دهد که قدرت‌های بزرگ از راه بلوک‌های تجاری، "مناطق نفوذ" و مستعمره کردن، آشکارا بر "دولت‌های تابع" اعمال می‌کنند.

  این وضع در دورۀ جنگ سرد به ایجاد نظم جهانی دوقطبی‌ای انجامید که در آن رقابت بین بلوک قدرت ایالات متحدۀ آمریکا و بلوک قدرت شوروی به بیشتر بخش‌های جهان گسترش یافت.

  رئالیست‌ها معتقدند که دوقطبی بودن جهان به حفظ صلح کمک می‌کرد زیرا هزینه‌های نظامی فزاینده منجر به به ایجاد سیستم بازدارندۀ فعالیت هسته‌ای می‌شد؛ بویژه زمانی که در دهۀ 1960 احتمال نابودی حتمی متقابل تشخیص داده شده بود.

  از این رو سلسله‌مراتبی باثبات بر پایۀ مقررات پذیرفته شده و فرایندهای شناخته شده جلوی آنارشی را گرفت و رئالیست‌ها را تشویق کرد تا اندیشۀ تعدیل‌شده‌ای را بپذیرند که آن را "جامعۀ آنارشیستی" نامیدند.  

  رئالیسم سیاسی بر "جدایی سیاست از اخلاق" تاکید دارد. همین تفکیک، مبنای مهم‌ترین انتقادها به این نگرش سیاسی بوده است. منتقدان می‌گویند رئالیسم سیاسی مایۀ مشروعیت رقابت نظامی و جاه‌طلبی قدرت‌های بزرگ و کوچک است. از نظر منتقدان، "سیاست قدرت" جهان را در آستانۀ "فاجعۀ هسته‌ای" قرار داده و در تامین صلح هم چندان موفق نبوده.

  انتقاد دیگر را نظریه‌پردازان فمینیست مطرح کرده‌اند که معتقدند رفتار قدرت‌جویانه و پرداختن به امنیت ملی و قدرت نظامی، همگی بازتاب سلطۀ مردان بر عالم سیاست است که ترجیحاتشان اساسا تجاوزگرایانه و رقابت‌جویانه است.  

کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: «ایده‌آلیسم» در سیاست جهانی یعنی چه؟ «وضع طبیعی» ؛ عرصۀ خشونت یا آزادی؟ «سیاست واقعی» چیست؟